قطع رقعی چیست؟
زمانی که قصد چاپ کتاب را دارید یکی از اولین کارهایی که باید انجام دهید انتخاب اندازه یا قطع مناسب برای کتاب است. قطع رقعی یکی از پرکاربردترین‌ها و پرمصرف‌ترین اندازه‌ها در صنعت چاپ کتاب است که به دلیل اندازه مناسب محبوبیت فراوانی در بین خوانندگان کتاب‌ها دارد. در این مقاله سعی می‌کنیم با اندازه قطع رقعی، کاربردهای آن و مزایای استفاده از این نوع سایز کتاب در صنعت چاپ آشنا شویم.
اندازه یا قطع کتاب چیست؟
قبل از اینکه به سؤال قطع رقعی چیست پاسخ دهیم، بهتر است ابتدا نگاهی کلی به اندازه یا قطع کتاب داشته باشیم. در صنعت چاپ اندازه‌های استاندارد و قراردادی وجود دارد که در هنگام چاپ کتاب، مجله، بروشور و کاتالوگ و سایر خدمات چاپی بر حسب نیاز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در چاپ کتاب، این اندازه‌ها با اصطلاح قطع کتاب شناخته می‌شوند. کتاب‌ها بر حسب موضوع، تعداد صفحات و تشخیص ناشر در قطع‌های مختلفی چاپ می‌شوند و به دست خوانندگان می‌رسد.
انتخاب قطع مناسب اهمیت زیادی دارد. زیرا اگر اندازه کتاب بیش از اندازه کوچک یا بزرگ باشد، خواندن محتوای آن برای مخاطبان سخت خواهد شد و حتی می‌تواند تأثیر منفی روی فروش و دیده شدن کتاب بگذارد.
اندازه قطع رقعی چقدر است؟ یکی از پرکاربردترین قطع‌های چاپ کتاب
از بین انواع مختلف قطع یا اندازه کتاب که در صنعت چاپ مورد استفاده قرار می‌گیرد، قطع رقعی یکی از پرمصرف‌ترین و پرکابردترین‌ها است. اندازه استاندارد کتاب‌ها در ایران کمی با اندازه‌های بین المللی متفاوت است و اسامی خاص خود را دارند. این موضوع به سابقه تاریخی چاپ کتاب در ایران و اندازه های دلخواه ایرانیان باز می‌گردد. اندازه قطع رقعی در ایران ۱۴۱*۲۱۲ میلی‌متر است که تقریباً معادل A5 و نزدیک به اندازه چاپ Octavo بین المللی است. این اندازه کاملاً مناسب یک کتاب قابل حمل کوچک است و محبوبیت بسیار زیادی دارد. به همین دلیل معمولاً از این قطع برای چاپ کتاب‌های داستان و رمان‌های کوتاه استفاده می‌شود. برای سایر محصولات چاپی مانند چاپ مجله از قطع‌های دیگری مانند قطع رحلی که بزرگتر از قطع رقعی است استفاده می‌شود.
استفاده از قطع رقعی برای چاپ کتاب‌های داستان و کتاب های دانشگاهی
همانطور که اشاره کردیم، قطع رقعی بهترین گزینه برای چاپ کتاب‌های داستان و کتاب های دانشگاهی است. اندازه مناسب این قطع، امکان جا به جایی راحت، مطالعه برای طولانی مدت و خسته نشدن دست‌ها در هنگام نگهداشتن کتاب را به خواننده می‌دهد. قطع رقعی نه به اندازه قطع وزیری بزرگ و نه به اندازه قطع جیبی کوچک است و این ویژگی آن را برای افرادی که در مترو یا اتوبوس کتاب می‌خوانند به گزینه‌ای جذاب تبدیل می‌کند. صفحه بندی کتاب‌های داستان در قطع رقعی نیز ساده‌تر از سایر اندازه ها است. از طرفی هزینه تمام شده چاپ کتاب در این قطع نیز بسیار مناسب است. همه این موارد باعث شده تا قطع رقعی انتخاب اول بسیاری از نویسندگان و ناشران کتاب باشد.
هزینه چاپ کتاب در قطع رقعی
یکی از موارد مهمی که در هنگام تصمیم گیری برای انتخاب نوع قطع کتاب مطرح می‌شود، هزینه تمام شده آن است. هزینه چاپ رقعی معمولاً به عنوان یکی از مزیت‌های این نوع از چاپ در نظر گرفته می‌شود. این سایز از کتاب‌ها هزینه تمام شده کمتری نسبت به سایز وزیری و رحلی دارند و از این رو گزینه‌ای محبوب برای افرادی با بودجه کم هستند. با توجه به این که معمولاً این نوع قطع برای کتاب‌های داستان با تعداد صفحات کمتر از ۳۰۰ مورد استفاده قرار می‌گیرد، قطع رقعی یکی از انواع چاپ کتاب کم هزینه محسوب می‌شود.