پیشینه و سوابق

مرکز بین المللی ایرانشناسی جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی، سابقه دیرینه ای در برگزاری دوره های دانش افزایی غیرایرانیان دارد. این دوره ها که معمولاً با همکاری و سفارش مرکز گسترش زبان و ادبیات فارسی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی انجام پذیرفته، هر ساله برگزار شده است. به عنوان نمونه در سال 1385 بیست و یک نفر از دانشجویان زبان و ادبیات فارسی از کشورهای آلمان، ارمنستان، ترکیه، بنگلادش، رومانی، ازبکستان، قزاقستان، قرقیزستان و روسیه از تاریخ 4/6/85 الی 26/6/85 در دوره دانش افزایی شرکت کرده اند. دوره دیگری با حضور 30 نفر از کشورهای افغانستان و تاجیکستان از تاریخ 8/6/86 الی 31/6/86 برگزار شده است. در سال 1387 پنجاه نفر دانشجو از کشورهای ارمنستان، پاکستان، هند، بلاروس، قزاقستان، قرقیزستان، آلمان، فرانسه، ترکیه، مصر، گرجستان، لهستان، بلغارستان، مجارستان، لیتوانی و اتریش در این دوره شرکت کرده اند. این دوره به مدت یک ماه از 1/6/87 تا 31/6/87 به طول انجامیده است.

دهمین دوره دانش‌افزایی ایران‌شناسی و مطالعات ایران‌پژوهی به سفارش مرکز توسعه همکاری‌های علمی- دانشگاهی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی توسط مرکز بین‌المللی ایران‌شناسی جهاد دانشگاهی واحد علامه طباطبایی از تاریخ یک‌شنبه 13 دی‌ماه تا روز شنبه 27 دی‌ماه 1393 خورشیدی به‌مدت دو هفته در جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. در این دوره دانش‌افزایی یازده تن از استادان و دانش‌آموختگان رشته‌های گوناگون مرتبط با زمینه ایران‌شناسی از سه کشور روسیه، لهستان و بلغارستان حضور داشتند.

از جمله برنامه های آموزشی برنامه ریزی شده برای این دوره کارگاه‌هایی بودند که در دانشکده ادبیات فارسی و زبان‌های خارجی دانشگاه علامه طباطبایی تهران برگزار گردید. همچنین کلاس‌هایی در فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی، بنیاد ایران‌شناسی و مرکز آموزش جهاد دانشگاهی علامه طباطبایی دایر شدند. این کارگاه ها عبارت بودند از:

همراستا با کارگاه های آموزشی برنامه هایی بازدید از اماکن تاریخی و فرهنگی نیز در نظر گرفته شده بود. در این دوره فراگیران به بازدید از اماکن زیر پرداختند:

• بازدید از مجموعه‌های آرشیو اسناد، نسخ خطی و فرهنگ مردم ایران در بنیاد ایران‌شناسی
• بازدید از کتابخانه فرهنگستان زبان و ادبیات فارسی و دیدار با اساتید ایران‌شناسی
• بازدید از موزه جواهرات ملی
• بازدید از مجموعه برج میلاد
  • گشت و گذار در تالار هنری مجموعه و آشنایی با جلوه هایی از فرهنگ و هنر ایرانی به‌ویژه در عرصه‌های موسیقی و تصویرگری و صنایع دست
  • دیدار از تالار و موزه مشاهیر ایران
• بازدید از مجموعه بازار و کاخ گلستان
• بازدید از فضاهای فرهنگی و تاریخی شهر کرج
  • بازدید از فروشگاه بزرگ نشر چیستا
  • شرکت در جلسه حافظ‌خوانی با حضور یکی از حافظ‌شناسان بزرگ کشور همراه اجرای زنده موسیقی
• بازدید از فضاهای فرهنگی و تاریخی شهر ری
  • آرامستان تاریخی ابن بابویه شهر ری (زیارت صدوق علیه الرحمه و مزار بزرگانی نظیر علامه دهخدا، میرزاده عشقی، سید اشرف‌الدین گیلانی (نسیم شمال)، جهان پهلوان تختی، عارف نامی رجب‌علی خیاط، دکتر حسین فاطمی، رحیم مؤذن‌زاده اردبیلی، حسین بهزاد، انجوی شیرازی) همچنین آشنایی با آیین‌های تدفین و سوگواری در ایران
  • برج طغرل
  • بازدید از قلعه طبرک (دژاشکان)
  • زیارت مرقد متبرک حضرت شاه عبدالعظیم حسنی
  • گشت و گذار در بازار متصل به حرم
• همچنین فراگیران سفری چهار روزه به اصفهان و شیراز داشتند و در این دوشهر از جاذبه های زیر بازدید کردند:
  • بازدید از میدان نقش جهان
  • بازدید از مسجد شیخ لطف الل
  • بازدید از مسجد امام
  • بازدید از بازار قیصریه
  • بازدید ازپل خواجو و سی و سه پل
  • بازدید از مجموعه تاریخی و باستانی پاسارگاد و مقبره کوروش کبیر
  • بازدید از نقش رستم و کعبه زرتشت
  • بازدید از شهر پارسه (تخت جمشید)
  • بازدید از حرم حضرت شاه چراغ(ع)
  • بازدید از مقبره حافظ شیرازی
  • بازدید از آرامگاه سعدی
  • بازدید از مسجد نصیرالملک
  • بازدید از باغ ارم

به همین شیوه و با حضور هفده تن از نُه کشور جهان شامل گرجستان، روسیه، چین، اسپانیا، قزاقستان، تاجیکستان، افغانستان، بلاروس و آلمان به مدت پانزده روز، یازدهمین دوره دانش افزایی ایران شناسی و مطالعات ایران از تاریخ 22/5/1394 لغایت 5/6/1394 برگزار شد.

در سال 1395 و همزمان با تغییر رویه مرکز در برگزار دوره ها، تلاش شد که از منابع خارجی برای تامین هزینه ها استفاده شود و با این رویکرد دوازدهمین دوره دانش‌افزایی ایران‌شناسی و مطالعات ایران‌پژوهی به سفارش دانشگاه پکن توسط مرکز بین‌المللی ایران‌شناسی این واحد از تاریخ 11 تا 17 مهرماه 1395 و با عنوان "دانش‌افزایی اساتید دانشگاه پکن با محوریت آثار فرهنگی ایلخانیان در غرب ایران" در جمهوری اسلامی ایران برگزار شد. در دوره مذکور پنج تن از استادان و دانش‌آموختگان رشته‌های تاریخ و ادبیات فارسی کشور چین حضور داشته و طی یک کارگاه چند روزه به بازدید از آثار و ابنیه تاریخی شمال غرب ایران پرداختند. کیفیت برگزاری این دوره باعث شد که پژوهشگران چینی مجدداً برای برگزاری دوره درخواست دهند و به این ترتیب سیزدهمین دوره دانش‌افزایی نیز برگزار شد. در این دوره که هشت تن از استادان و دانشجویان مقطع دکتری رشته باستان‌شناسی دانشگاه پکن حضور داشتند، از 14 تا 25 دی‌ماه 1395 با محوریت آثار فرهنگی هخامنشی و ساسانی جنوب ایران، به بازدید از آثار و ابنیه تاریخی استان های تهران، هرمزگان، بوشهر و فارس پرداختند.